Ανακαλύπτοντας το παιδί λέξη-λέξη!
Όλοι οι γονείς περιμένουν με αγωνία αρχικά τις πρώτες λέξεις του παιδιού και σε ένα μεταγενέστερο στάδιο την ανάπτυξη της ομιλίας και του λόγου. Εξάλλου, πρόκειται για ζήτημα που ανακύπτει σχεδόν καθημερινά, σε κάθε οικογένεια, καθώς όλοι ρωτούν επίμονα τους γονείς «αν το παιδί μίλησε» και «ποια ήταν η πρώτη του λέξη». Πέρα, όμως, από την κοινωνική αναγκαιότητα, η ομιλία και ο λόγος αποτελούν βασική δεξιότητα ενός παιδιού, αφού μέσω της γλωσσικής ανάπτυξης επιτυγχάνεται η πλήρης και ουσιαστική επικοινωνία του παιδιού με τους γονείς του. Γι’ αυτό, είναι απολύτως δικαιολογημένο και λογικό να υπάρχει ο προβληματισμός ως προς την ομαλή και προβλεπόμενη ανάπτυξη της ψυχοβιολογικής ιδιότητας της ανάπτυξης του λόγου του παιδιού σας.
Ποια είναι η ομαλή πορεία της γλωσσικής ανάπτυξης
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και είναι λογικό να παρουσιάζει τον δικό του, ξεχωριστό ρυθμό γλωσσικής ανάπτυξης. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια βασικά χρονικά σημεία – σταθμοί, που αν παρέλθουν, ενδείκνυται να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Και αυτό γιατί είναι πολύ πιθανόν η αργοπορημένη πορεία γλωσσικής ανάπτυξης να συνδέεται με κάποιου είδους γλωσσικό έλλειμμα ή ακόμη και με μορφές δυσλεξίας ή μαθησιακές δυσκολίες που θα προκύψουν αργότερα.
Το βρέφος επικοινωνεί μαζί σας με άναρθρες κραυγές, που ουσιαστικά μεταδίδουν τα αισθήματά του. Κάθε κραυγή και ήχος του μωρού είναι ένα κωδικοποιημένο μήνυμα, που εκφράζει την ανάγκη του π.χ. για φαγητό (πεινάει) ή για αλλαγή (έχει βραχεί/λερωθεί). Είναι ο τρόπος του να επικοινωνήσει μαζί σας και να σας πει αυτό που του συμβαίνει, γι’ αυτό και η πρώτη μορφή επικοινωνίας ενός βρέφους με τους γονείς του περιλαμβάνει μηνύματα ως προς τη φυσική του κατάσταση/τις ανάγκες του. Σταδιακά, όπως το μωρό αρχίζει να αντιλαμβάνεται τα πράγματα γύρω του, προστίθενται κραυγές/φωνές χαράς (π.χ. βλέποντας κάποιο αγαπημένο του αντικείμενο), γέλιο (π.χ. αντίδραση σε γαργαλητό), θυμός (αν π.χ. του πέσει ένα παιχνίδι), λύπη (όταν π.χ. αποχωρίζεται τη μαμά) κ.ά. Ουσιαστικά, πρόκειται για την ικανότητα εσωτερικού λόγου ενός μωρού. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το μωρό λέει κάποιες λέξεις από μέσα του, που αδυνατεί όμως να τις εκφράσει ηχητικά με κατανοητό τρόπο.
Οι πρώτες, καθαρές λέξεις ενός μωρού έρχονται μέσα στους πρώτους 12 μήνες και συνήθως συνδέονται με πρόσωπα/αντικείμενα/ήχους του περιβάλλοντός του, ενώ συχνό είναι το φαινόμενο της μίμησης ενός ήχου που του κάνει εντύπωση.
Από την ηλικία των 18 μηνών έως τα 2 έτη, το μωρό προσθέτει στο λεξιλόγιό του κάποιες φράσεις, χρησιμοποιεί την άρνηση στις λέξεις του, ενώ αρχίζει να συνδυάζει λέξεις μεταξύ τους, με στόχο να σχηματίσει τις πρώτες του προτάσεις.
Στην ηλικία των 3 ετών, το παιδί αναπτύσσει το λεξιλόγιό του, προσπαθεί να χρησιμοποιεί αριθμούς και πτώσεις στις λέξεις του (βέβαια, όχι με απόλυτη επιτυχία) και πλέον είναι σε θέση να επικοινωνεί λεκτικά με το κοινωνικό του περιβάλλον.
Από τα 3 έως τα 5 έτη, παρατηρούνται άλματα στην γλωσσική ανάπτυξη ενός παιδιού, που, όπως είναι φυσικό, πολλαπλασιάζονται όταν το παιδί πηγαίνει σε παιδικό σταθμό και δέχεται ερεθίσματα από το πρώτο του σχολείο. Έτσι, σε αυτήν την ηλικία μπορεί με άνεση να πει μεγάλες, ολοκληρωμένες προτάσεις, ακόμη και μία ιστορία έστω και αποσπασματικά, μπορεί να επαναλάβει μέρος ενός παραμυθιού που άκουσε, να ξεχωρίσει ονόματα και χαρακτήρες, χρώματα και ιδιότητες. Πρόκειται για την ηλικία, που προπαρασκευάζει γλωσσικά τα παιδιά για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, ώστε στα έξι του έτη να είναι πλέον έτοιμα γλωσσικά να παρακολουθήσουν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της πρώτης τάξης του σχολείου.
Πότε πρέπει να ανησυχήσετε
- Εάν το μωρό σας, που tadalafil 5 mg uruguay έχει σε όλα τα επίπεδα μια φυσιολογική γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη, σε ηλικία μέχρι ενός έτους δεν αντιδρά ηχητικά σε θορύβους και ήχους, που θα έπρεπε να του κάνουν εντύπωση
- Εάν σε ηλικία 18 μηνών, οι λέξεις του αποτελούνται μόνο από φωνήεντα και απουσιάζουν εντελώς τα σύμφωνα
- Εάν σε ηλικία 2 ετών, το λεξιλόγιό του αποτελείται μόνο από ελάχιστες λέξεις, που δεν είναι και κατανοητές ή χρησιμοποιεί την ίδια λέξη για κάθε πρόσωπο/αντικείμενο
- Εάν σε ηλικία 3 ετών, εξακολουθεί να έχει το ίδιο λεξιλόγιο που είχε ως μωρό
- Εάν σε ηλικία 4 ετών, είναι αδύνατον να επικοινωνήσει με κάποιο άλλο άτομο εκτός από την οικογένειά του και τους οικείους του
- Εάν σε ηλικία 5 ετών, δεν μπορεί να πει μια ολοκληρωμένη, μεγάλη πρόταση που να βγάζει νόημα ή μιλά με κάποια ιδιομορφία
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας
Οι πιο βασικοί παράγοντες για την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας ενός παιδιού είναι η ενθάρρυνση από το περιβάλλον, τα ερεθίσματα που δέχεται και η αλληλεπίδραση με λέξεις και κάθε είδους ηχητικό σύνολο γλώσσας. Είναι πολύ σημαντικό να μιλάτε στο παιδί σας, ακόμη κι αν νομίζετε ότι δεν σας καταλαβαίνει, ακόμη κι αν δεν σας απαντά. Μη διστάζετε να χρησιμοποιείτε πλούσιο και αναπτυγμένο λεξιλόγιο. Κάθε ερέθισμα που δέχεται το παιδί, καταγράφεται στη μνήμη του για να αναδυθεί, έστω διαφοροποιημένο, κάποια στιγμή στο μέλλον.
