Το είδος των συμπτωμάτων η των ψυχολογικών δυσκολιών που μπορεί να αναπτύξει κανείς, σχετίζονται με βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και λειτουργικές αρχές του νευρικού συστήματος. Για παράδειγμα, ένα άτομο αναπτύσσει νευρωτικά συμπτώματα λόγω της συνδυασμένης δράσης του βιολογικού συστήματος και εμπειριών που συντελούν στη μάθηση έντονων συναισθηματικών αντιδράσεων σε ερεθίσματα που προκαλούν φόβο. Έτσι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι νευρωτικοί άνθρωποι τείνουν να παρουσιάζουν υψηλή βαθμολογία στο νευρωτισμο και χαμηλή στην εξωστρέφεια. Σε αντίθεση, οι εγκληματίες και οι αντικοινωνικοί άνθρωποι έχουν συνήθως υψηλή βαθμολογία στο νευρωτισμο, την εξωστρέφεια και τον ψυχωτισμο. Αυτά τα άτομα δε μαθαίνουν εύκολα τους κοινωνικούς κανόνες. 
Παρά την ισχυρή γενετική συνιστώσα στην ανάπτυξη και διατήρηση τέτοιων διαταραχών, χρειάζεται να είναι οι άνθρωποι,αισιόδοξοι με το ενδεχόμενο θεραπείας. Αυτό που καθορίζεται γενετικά είναι η προδιάθεση του ατόμου να ενεργεί και να συμπεριφέρεται μ έναν ορισμένο τρόπο, όταν βρίσκεται σε ορισμένες καταστάσεις.
Με τη θεραπεία, είναι δυνατόν το άτομο να μάθει να αποφεύγει ορισμένες ενδεχομένως τραυματικές καταστάσεις, να ξεμάθει ορισμένες μαθημένες αντιδράσεις στο φόβο η να μάθει/ αποκτήσει ορισμένους κώδικες κοινωνικής συμπεριφοράς. Έτσι με την ψυχοθεραπεία μπορεί να εξαλειφθούν οι επίκτητες αντιδράσεις, γιατί η ποικιλία και η ευκαμψία χαρακτηρίζουν ένα μεγάλο μέρος της ανθρώπινης συμπεριφοράς, καθώς επίσης και οι διαφορετικές δεξιότητες που διαθέτουν οι άνθρωποι. Στη θεραπεία αναπτύσσονται σημαντικές διεργασίες που συμβάλλουν στην αλλαγή του συναισθήματος και της συμπεριφοράς.
