Οι σχέσεις μας με τα παιδιά μας στηρίζονται στην αγάπη, την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια ένα πολύ σύνηθες φαινόμενο είναι να “χρησιμοποιούμε” τα παιδιά μας, άθελά μας, ως “υποκατάστατα” συντροφιάς. Πολλές φορές τα παιδιά μας μας καλύπτουν κάποια κενά, κυρίως συναισθηματικά, τα οποία θα έπρεπε να καλύπτονται από φίλους μας, η/και συντρόφους μας. Αυτό γιατί συμβαίνει;
Μπήκα στην σκέψη αυτή πολύ έντονα όταν η Λ., μου έλεγε κατά την διάρκεια των συνεδριών μας για την σχέση της με την κόρη της. Το “πρόβλημα” εμφανίστηκε όταν η κόρη της άρχισε να ανεξαρτητοποιείται και η μητέρα της ένιωσε ένα τρομερό κενό για το οποίο ήθελε να μου μιλήσει. Μου εξηγούσε πόσο κοντά ήταν και όλα τα πράγματα για τα οποία μιλούσαν. ‘Ηταν πραγματικά σαν συνομήλικες φίλες. Αυτές οι σχέσεις είναι πολύ συνηθισμένες, και συνήθως δεν αποτελούν πολλά “προβλήματα”. Μέχρι όμως το σημείο που ο γονέας δεν εξαρτάται από το παιδί και την συντροφιά του. Μέσα από τον προβληματισμό της Λ. ανακαλύψαμε σιγά σιγά, και ότι η μαμά εξαρτώταν πολύ από την κόρη, αλλά και ότι αυτό σαν αποτέλεσμα είχε η μαμά, να ξεπερνούσε αυτή την λεπτή γραμμή με το να της μιλάει για τα προβλήματά της και την ανησυχίες της για το μέλλον. Πλέον η κόρη της είχε άλλη μία φίλη. Οι γονείς είναι στα μάτια των παιδιών τους φιγούρες που εμπνέουν ασφάλεια και σιγουριά. Η Λ. “χάνοντας” τον έλεγχο, μιλούσε στην κόρη της σαν να ήταν φίλη της, με αποτέλεσμα να την “βαραίνει” με προβλήματα τα οποία θα έπρεπε να είναι ανησυχίες μόνο της μαμάς.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στους γιους με τους μπαμπάδες. Βέβαια από την φύση του το αντρικό φύλο δεν “ανοίγεται” συναισθηματικά, επομένως βλέπουμε σχέσεις μπαμπάδων και γιων να εξελίσσονται με βάση κοινά ενδιαφέροντα. Το αποτέλεσμα πάντως είναι το ίδιο. Ο μπαμπάς μαθαίνει να εξαρτάται από τον γιο και την σχέση αυτή με αποτέλεσμα να του συμπεριφέρεται σαν να είναι ένας συνομήλικος φίλος του. Όταν το παιδί θα είναι έτοιμο να ανεξαρτητοποιηθεί, θα δημιουργηθεί πάλι “αναστάτωση” μέσα στον μπαμπά, με αποτέλεσμα ίσως να μην υπάρξει μία ομαλή διαδικασία ανεξαρτητοποίησης.
Τί γίνεται όμως με τα αντίθετα φύλα? Όταν ένας μπαμπάς και μία κόρη επικοινωνούν σε ένα πιο εγκεφαλικό επίπεδο, τότε υπάρχει ένα έδαφος για πνευματική επικοινωνία και πολλή συζήτηση. Αυτή η επικοινωνία μπορεί να “βλάψει” τελικά το παιδί, αν ο γονιός έχει στρέψει κατά πολύ την προσοχή του προς την κόρη και μακρυά απο την μαμά. Το παιδί εκεί πρέπει να αντιμετωπίσει και την ένταση που θα δημιουργηθεί απο την “ζήλια” της μαμάς για την σχέση πατέρα και κόρης, αλλά και θα νιώθει πίεση από την ανάγκη του μπαμπά να έχει αυτή την επικοινωνία.
Οι ρόλοι ξαφνικά αντιστρέφονται και τα παιδιά γίνονται οι γονείς από την άποψη της συναισθηματικής ασφάλειας.
Στις σχέσεις αυτές θα πρέπει να υπάρχουν ξεκάθαροι ρόλοι αλλά και όρια ώστε και τα παιδιά αλλά και οι γονείς να έχουν μία υγιής ισορροπία. Τα παιδιά όλα μεγαλώνουν, και κάποια στιγμή ανεξαρτητοποιούνται. Αν υπάρχει εξάρτηση μεταξύ των γονιών και των παιδιών αυτό βλάπτει και τις δύο μεριές.